Blog Hollandse School
Over een populair strandgezicht
Een paar eeuwen geleden vierde de schilderkunst uit en in de Lage Landen hoogtij. Statige portretten. Intieme huiselijke taferelen. Prachtige vergezichten met een lage horizon en indrukwekkende wolkenluchten, ter land en ter zee. Wereldwijde handel, inventief, driest maar ook met verwerpelijke werkwijzen, had welvaart en luxe gebracht in Holland. De kunst maakte school.
In de tweede helft van de 19e eeuw ontstond de Haagse School. De schilders trokken er op uit met ezels, en met olieverf in een nieuwe uitvinding: de tube. Er werd gewerkt in de open lucht, in de levende natuur en in weer en wind. Het atelier uit! Hoor die wind, voel die zon!De horizon bleef laag en de wolken joegen, zoals eeuwen eerder, onverstoorbaar voort. Veel landschappen met koeien en schapen, boeren en weiden. Ook tal van strandgezichten met bomschuiten en vissersvolk. Mooi, dacht Evert Pieters, en schilderde dit afgebeelde werk met zand, zee en paarden op het strand. Het is te zien in het Singer Museum in Laren.
Een vaardig kunstschilder, ongetwijfeld een vakman, vond het prachtig, dacht: dat kan ik ook. Zo gezegd, zo gedaan. Hij schilderde lang geleden de voorstelling van Pieters na. Niet één keer, maar meerdere malen; het exacte aantal is niet bekend. Naschilderen mag natuurlijk, studenten kopiëren tot op de dag van vandaag beroemde werken om de techniek onder de knie te krijgen.
Maar onze onbekende artiest signeerde niet met zijn eigen naam, en daar ging het mis! Niet alleen vermeldde hij zijn eigen naam niet, maar ook niet die van Evert Pieters. De gluiperd verzon een list: hij bootste de handtekening na van een telg uit de familie Koekoek: Joh.H.B. Koekoek. Vervolgens verkocht hij de schilderijen, waarschijnlijk voor goed geld, want Koekoek was en is een gerespecteerde naam. Dat was inventief, driest maar ook verwerpelijk.
Zelfs dit jaar nog werd een ervan op een veiling aangeboden, met een aanzienlijke schatting.
Wat uiteindelijk resteert is een aantal nagenoeg identieke olieverfschilderijen, door een vakman gemaakt, maar helaas met een valse handtekening en zonder vermelding van het origineel.
Het hier getoonde schilderij heeft geen signatuur meer, en gaat anoniem door het leven met de toevoeging Hollandse School. Tsja.
Pieter Ewals
Hollandse School